De wereld van werk verandert veel sneller dan we goed geëquipeerd kunnen volgen, en daarmee ook de manier waarop we leiderschap hanteren. Traditionele leiderschapsstijlen maken plaats voor nieuwe benaderingen die beter inspelen op de eisen van een dynamische, digitale en diverse werkomgeving. Niet altijd even soepel, maar toch. Coaching, mentorschap en leiderschap op afstand zijn enkele van de trends die momenteel opkomen en die een significante impact hebben op de manier waarop leiders worden gevormd en ondersteund.
Hoe ontwikkelen deze trends zich en waarom ze zo essentieel zijn voor de toekomst van leiderschap?
1. Coaching: Van correctie naar ontwikkeling
Coaching is de laatste jaren uitgegroeid tot een van de belangrijkste trends in leiderschapsontwikkeling. In plaats van te focussen op correctie en kritiek, richt coaching zich nu op het helpen van leiders om hun eigen capaciteiten te ontdekken en te ontwikkelen. Coaching is verschoven van een remedie voor onderpresteren naar een strategisch instrument voor persoonlijke groei en organisatorische effectiviteit.
Leiders krijgen steeds vaker toegang tot professionele coaches, niet alleen om hun vaardigheden te verbeteren, maar ook om hun zelfbewustzijn en emotionele intelligentie te vergroten. Dit is vooral belangrijk in een wereld waar 'soft skills' zoals empathie, communicatie en samenwerking even belangrijk zijn voor succes als de olie in je motor of de prik in je Tesla-accu’s. Coaching helpt leiders niet alleen om zichzelf beter te begrijpen, maar ook om beter te reageren op de behoeften van hun teamleden, waardoor een cultuur van vertrouwen en open communicatie ontstaat.
Bovendien zien we een toename in het gebruik van 'peer coaching' of ‘intercollegiale toetsing’, waar leiders elkaar ondersteunen door middel van gestructureerde gesprekken en feedbacksessies. Deze benadering bevordert een lerende cultuur binnen de organisatie en versterkt de samenwerking tussen afdelingen. Denk aan het cement tussen de bakstenen, waarvan we weten dat dat werkt om een muur te maken.
2. Mentorschap: Van correctie naar connectie
Naast coaching is mentorschap een andere belangrijke trend in leiderschapsontwikkeling. Mentorschap biedt een waardevolle mogelijkheid voor zowel de mentor als de mentee om te groeien en te leren. Waar coaching zich vaak richt op het verbeteren van specifieke vaardigheden, biedt mentorschap een breder perspectief door het delen van ervaringen, inzichten en kennis. Performance alleen is niet genoeg, het gaat om mastery.
Mentorschap programma’s worden steeds meer formeel en strategisch georganiseerd binnen bedrijven. In plaats van het oude model waarin corrigerend mentorschap toevallig (op heterdaad) of situationeel plaatsvond (op het plaats delict), zien we nu een groeiende trend naar gestructureerde programma's met duidelijke doelstellingen en verwachtingen. Bedrijven erkennen het belang van diverse mentor-mentee relaties, die bijdragen aan de ontwikkeling van leiderschap over verschillende niveaus en dwars door de schuttingen van afdelingen heen. Het zal duidelijk zijn dat deze connectie bestendiger zal zijn dan alle correcties bij elkaar.
Een bijkomend voordeel van mentorschap is dat het bijdraagt aan inclusiviteit en diversiteit binnen de organisatie. Door opkomende leiders te koppelen aan mentoren met verschillende achtergronden en ervaringen, kunnen organisaties een meer inclusieve cultuur bevorderen en zorgen dat verschillende perspectieven worden gehoord en gewaardeerd. Connectie, dus.
3. Leiderschap op afstand: Effectief leiden in een virtuele wereld
De pandemie heeft de werkwereld voorgoed veranderd, met een verschuiving naar hybride en volledig externe werkmodellen. Dit heeft geleid tot de opkomst van een nieuwe trend in leiderschapsontwikkeling: leiderschap op afstand, soms zie je de Engelse benaming Remote Management. Leiders moeten nu vaardigheden ontwikkelen om effectief te kunnen opereren in een virtuele omgeving, waar fysieke nabijheid en face-to-face interacties vaak ontbreken. Natuurlijk jammer van de nodige interactieve relaties, maar laten we niet tegen windmolens gaan vechten. Deze weg is intussen onomkeerbaar, en dus onontkoombaar. Take it or leave it.
Succesvol leiderschap op afstand vraagt om een hoge mate van vertrouwen en autonomie. Managers moeten leren om duidelijke verwachtingen te stellen, frequente communicatie te bevorderen, en tegelijkertijd de balans te bewaren tussen betrokkenheid en micromanagement. Tools zoals videoconferenties, instant messaging, en project management software spelen hierbij een cruciale rol, maar laten we niet vergeten dat het uiteindelijk de menselijke connectie is, die het verschil maakt.
Mensen binnen hengelen is al een hele klus, maar mensen behouden is nog crucialer. Net als klanten. Dat betekent dat leiders meer aandacht moeten besteden aan het welzijn van hun teamleden. Het gebrek aan fysieke aanwezigheid kan leiden tot gevoelens van isolatie of burn-out, en op exit kan je dan wachten. Regelmatige check-ins, zowel individueel als in groepsverband, zijn essentieel om connectie en ondersteuning te bieden. Leiders moeten ook creatief zijn in het bevorderen van teamdynamiek en cultuur op afstand, bijvoorbeeld door virtuele teambuildingactiviteiten of informele virtuele koffieafspraken. Mondjesmaat (en toch gestaag) zien we die bij onze klanten terrein veroveren.
Conclusie
De nieuwe trends in leiderschapsontwikkeling – coaching, mentorschap en leiderschap op afstand – weerspiegelen een veranderende wereld waarin leiders moeten leren om flexibel, empathisch en doelgericht te zijn. De luxe van willekeur is passé, nu is het echt moeten. Coaching en mentorschap bieden nu eenmaal meer kansen voor continue groei en ontwikkeling, terwijl leiderschap op afstand vereist dat managers zich aanpassen aan een nieuwe realiteit van hybride werken.
Bedrijven die deze trends omarmen, zullen niet alleen hun leiderschapskwaliteiten verbeteren, maar ook een cultuur van leren en aanpassing bevorderen die hen in staat stelt om te gedijen in een snel veranderende wereld. Voor de managers van morgen is het essentieel om nu te investeren in deze benaderingen om succesvol en veerkrachtig te blijven in de toekomst. Weet je niet hoe? Wij van PMC wel, en we helpen je er graag mee.
